Een aantal jaar geleden heeft MSP Opleidingen de opleiding Sportzorgmasseur ontwikkeld. Inmiddels is de sportzorgmasseurs een begrip geworden in de sportzorgketen. Sportzorgmasseurs moeten het gat gaan opvullen dat nu bestaat tussen de sportmasseur en de fysiotherapeut. “Gediplomeerde sportzorgmasseurs kunnen beter samenwerken met fysiotherapeuten en sportartsen in de sportzorgketen’’, zegt Ed van Bruggen. Hij is zelf fysiotherapeut en manueel therapeut en jaren docent geweest bij MSP Opleidingen.

Samen met zijn collega-docent Tim Laagland, ook fysiotherapeut en bewegingswetenschapper, heeft hij de opleiding tot sportzorgmasseur ontwikkeld. “Veel fysiotherapeuten zeggen dat sportmasseurs te weinig kennis van zaken hebben om mee samen te werken. Er is een werkgroep geformeerd die heeft onderzocht wat een sportmasseur dan zou moeten kennen en kunnen. Daarmee kunnen ze wél een volwaardige samenwerkingspartner binnen de sportketenzorg zijn. Daaruit is het competentieprofiel ontwikkeld, waarmee wij aan de slag zijn gegaan’’, zegt Laagland. De opleiding sluit aan op het competentieprofiel Sportzorgmasseur van het Nederlands Genootschap voor Sportmassage.

Vanuit de SMC Academy hebben Elwin den Dulk (fysiotherapeut en manueel therapeut) en Jaap Wonders (sportfysiotherapeut, manueel therapeut en revalidatiewetenschapper) in 2022 de opleiding sportZORGmasseur vernieuwd. In deze update zijn de nieuwste richtlijnen en wetenschappelijke artikelen zijn meegenomen in de lesstof. Een aanrader voor elke sportmasseur!

Opleiding Sportzorgmasseur

Voorheen bestonden de opleidingen blessurepreventie en ketenzorg. De lesstof van deze opleidingen zijn samengevoegd en aangevuld met extra lessen gericht op de diagnostiek en behandeling van sportblessures. De opleiding Sportzorgmasseur van de SMC Academy gaat dus verder dan alleen een combinatie van blessurepreventie en ketenzorg. Van Bruggen: “De cursus blessurepreventie was verouderd. Het was een verzameling van testen en trucjes waarmee een sportmasseur kon proberen vast te stellen wat er aan de hand was. Bij de opleiding sportzorgmasseur is klinisch redeneren het uitgangspunt. Een vraaggesprek met de cliënt vormt de basis om een idee te vormen waar iemand last van heeft, om daarna gericht aan de slag te kunnen gaan.’’

Deze manier van denken komt veel meer overeen met hoe (sport)fysiotherapeuten en –artsen werken. “De denkmethode die we onze cursisten aanleren is dezelfde als die fysiotherapeuten gebruiken. Daardoor kan de sportzorgmasseur veel beter communiceren met een fysiotherapeut. Ze spreken dezelfde taal’’, zegt Van Bruggen.

Inhoud opleiding

Tijdens de opleiding, die bestaat uit vijf lesdagen of tien lesavonden, staat de praktijk altijd centraal. In het eerste deel komen losse lichaamsdelen, veelvoorkomende blessures en behandelmethoden aan bod. Er is aandacht voor bijvoorbeeld verschillende vormen van tapen en rekken, functioneel onderzoek van gewrichten, het mobiliseren van gewrichten, het trainen van kracht en stabiliteit, de invloed van belasting op blessures en herstel en het normaal verloop van weefselherstel. Laagland: “In de laatste drie lessen integreren we alle geleerde kennis en vaardigheden. Zo leren de cursisten hoe ze casussen in de praktijk kunnen aanpakken.’’

De SMC Academy heeft voor de opleiding een online leeromgeving opgezet. Hier zijn allerlei filmpjes, achtergrondartikelen en opdrachten te vinden, waarmee de cursisten de lessen kunnen voorbereiden en kunnen studeren voor het examen.

Naast praktische kennis en vaardigheden is er in de cursus aandacht voor de sportzorgketen, de samenwerking met andere partners daarin en de rol van de sportzorgmasseur. “Het kennen van je eigen grenzen is hartstikke belangrijk’’, zegt Van Bruggen. Zo mag een sportzorgmasseur ook na het met succes voltooien van de opleiding geen diagnose stellen. Dat moet hij of zij aan een arts of fysiotherapeut over laten. Laagland: “Als sportzorgmasseur moet je het onderscheid kunnen maken tussen een echte blessure en iemand die alleen een ‘tikkie’ heeft gehad. Met deze opleiding kun je veel beter inschatten of je iemand zelf kunt behandelen of dat er sprake is van een echte blessure die moet worden vastgesteld en behandeld door een arts of fysiotherapeut. Je leert ook naar wie je een geblesseerde sporter dan het best door kunt sturen.’’

Voordelen samenwerking

Het voordeel van een samenwerkingsverband tussen sportarts, fysiotherapeut en sportzorgmasseur is dat als iemand met succes door de eerste twee aan zijn blessure is behandeld, hij voor het laatste stukje van de revalidatie weer terug kan naar de sportzorgmasseur. Van Bruggen heeft hier goede ervaringen mee in zijn eigen fysiotherapiepraktijk in Rotterdam. “Ik heb drie masseurs in dienst. Zij nemen mij en de andere fysiotherapeuten veel werk uit handen.’’ Hij heeft de drie masseurs zelf opgeleid tot sportzorgmasseur. “Dat moest, omdat er nog geen opleiding bestond’’, vertelt hij.

Inmiddels zijn de masseurs niet meer weg te denken uit de praktijk van Van Bruggen. Toch merkt hij bij collega-fysiotherapeuten veel aarzeling om met masseurs samen te werken. “Masseurs en fysiotherapeuten zijn niet altijd even goede vrienden. Er is sprake van enig wantrouwen onderling’’, zegt hij.

Hij ziet het als zijn taak en die van de eerste lichting afgestudeerde sportzorgmasseurs om duidelijk te maken waar de plus zit in de samenwerking. “Er zijn veel voordelen. Sport(zorg)masseurs kunnen de ogen zijn van de fysiotherapeut. Zij staan op het veld met sporters, zijn vaker bij trainingen en krijgen mensen in hun praktijk voordat er echt iets aan de hand is. Ze doen aan preventie, maar kunnen ook snel zien of er iets mis is en de sporter dan doorverwijzen naar een fysiotherapeut.’’

De spil in het sportnetwerk

Laagland: “De fysiotherapeut kan dan snel aan de slag, omdat de sportzorgmasseur al heel veel informatie heeft over de patiënt en precies kan vertellen wat er is gebeurd. Ook kan de fysiotherapeut patiënten die in principe klaar zijn met hun revalidatie, weer terugverwijzen naar de sportzorgmasseur om onder begeleiding verder te werken aan het herstel. De sportzorgmasseur kan de spil worden tussen sporter, trainer, ouders, fysiotherapeuten en artsen.’’

Bekijk dit gehele artikel, met quotes van sportarts en oud-cursisten, op Masseurs Netwerk Nederland: https://masseursnetwerk.nl/sportzorgmasseur-volwaardige-samenwerkingspartner-in-de-sportzorgketen/

Benieuwd naar meer informatie over de opleiding? Bekijk dan onze pagina over de opleiding sportzorgmasseur: https://www.smc-academy.nl/opleiding-sportzorgmasseur/